Навіны
СВЯТЛАНА ПАРАХОНЬКА: ПРАЦЯГВАЕМ ТРЭНІРАВАЦЦА Ў ТЫМ ЖА ДУХУ, А ПЕРАНОС АЛІМПІЙСКІХ ГУЛЬНЯЎ МНЕ ТОЛЬКІ НА РУКУ
23 Мая 2020
332


На сённяшні дзень у нашай краіне ў бар’ерным спрынце ў жанчын ёсць тыя, хто гатовы бегчы хутка. Беларускія бар’ерысткі розных узростаў на слыху не толькі ў нашай краіне, але і ў Еўропе, і ў свеце. Эльвіра Герман, Аліна Талай не раз падымаліся на прыступкі п’едэстала кантынентальных і сусветных форумаў. Да гэтых таленавітых спартсменак падцягваюцца тыя, чые вынікі таксама прымушаюць звярнуць на сябе ўвагу – Руслана Рашкаван і Святлана Парахонька. Гэтыя дзве дзяўчыны родам з Оршы, абедзве трэніруюцца пад кіраўніцтвам заслужанага трэнера СССР і Беларусі Віктара Мікалаевіча Мяснікова. У мінулым годзе ў кампаніі Эльвіры Герман яны прадставілі нашу краіну ў фінале маладзёжнага чэмпіянату Еўропы, дзе паказалі высокія вынікі. Гераіняй нашага інтэрв’ю стала Света, якая падзялілася гісторыяй свайго прыходу ў лёгкую атлетыку, падзеямі са спартыўнага жыцця, планамі на будучыню і распавяла пра шлюбнае жыццё з лідарам беларускай зборнай у бар’ернам спрынце Віталём Парахонькай.

Распавядзі пра свой прыход у спорт і знаёмства з лёгкай атлетыкай?

- Мае бацькі займаліся лёгкай атлетыкай і вучыліся ў Віцебскім вучылішчы алімпійскага рэзерву. Маці скакала ў даўжыню, пасля перайшла на мнагабор’е. Яе першы трэнер якраз працаваў у Оршы, адкуль я сама. У дзяцінстве я была вельмі актыўным дзіцём, любіла бегаць і ўжо ў садку апярэджвала ўсіх у даганялкі. Менавіта мама прапанавала адвесці мяне ў секцыю па лёгкай атлетыцы, дзе пазней мне вельмі спадабалася. На той момант мне было каля 9 гадоў.

Пад чыім кіраўніцтвам праходзіла твая пачатковая падрыхтоўка і што ты можаш сказаць пра свайго настаўніка?

Мой спартовы шлях пачынаўся пад кіраўніцтвам Міхаіла Паўлавіча Паўлоўскага. У яго я бегала кароткія дыстанцыі, прымала ўдзел у трохбор’ях, раней іх называлі звязкамі. Мне падабаліся трэніроўкі, таму што група была дастаткова вялікай і часта нашы трэніроўкі праходзілі ў гульнявой форме, што не магло не спадабацца дзіцяці. Трэніруючыся ў Міхаіла Паўлавіча, я паказвала нядрэнныя вынікі, але мы вырашылі развівацца далей і прыйшлі да рашэння аб маім пераходзе да Аляксандра Сямёнавіча Гуціна. Здарылася гэта прыкладна ў гадоў 13.


Твой лёгкаатлетычны шлях пачынаўся з гладкага спрынту, які табе нядрэнна даваўся: перамогі і медалі юнацкіх рэспубліканскіх стартаў. Як прыйшло рашэнне перакваліфікавацца на бар’ерны бег?

Пасля пераходу да Аляксандра Сямёнавіча ён разгледзеў ува мне задаткі да бар’ернага бегу. Прапанаваў паспрабаваць прыняць удзел у спаборніцтвах менавіта ў гэтым відзе. Спачатку ў мяне не зусім атрымлівалася, але ўсё прыходзіць з вопытам. Шмат працавалі і прыйшлі да таго, што бар’еры будуць асноўным маім відам.

У твайго другога трэнера пачынала сваю кар’еру рэкардсменка краіны Аліна Талай. Ці застала ты той час? Ці брала ты прыклад з Аліны, ці матывавалася яе поспехамі і дасягненнямі, ці запазычала нешта ў тэхнічным плане?

- Калі я прыйшла, Аліна ўжо не трэніравалася ў Аляксандра Сямёнавіча, а пераехала ў Мінск. Я, вядома, ведала, што ў яго трэніравалася гэтая спартсменка, але не скажу, што я брала прыклад з яе. Канечне, глядзела на яе выступленні на спаборніцтвах. Але, як казаў Аляксандр Сямёнавіч, мы на трэніроўках рабілі больш за яе і трэніраваліся зусім па іншаму плану. Мы не перасякаліся ў жыцці, у трэніровачным працэссе, я сачыла за сваёй працай і хацела дасягнуць сваіх вяршын. Вось гэта было галоўнае.


Тваім першым медалём міжнароднай вартасці стала бронзавая ўзнагарода Сусветнай гімназіяды ў бегу на 100 метраў з бар’ерамі. Ці памятаеш тыя эмоцыі? Раскажы, што для цябе значыла гэтае дасягненне.

- Гэта быў мой першы міжнародны старт. Калі я заняла трэцяе месца, я, напэўна, была самым шчаслівым чалавекам. Гэты медаль па сённяшні дзень застаецца самым значным у маёй кар’еры і самым дарагім. Складана перадаць, якія я адчувала эмоцыі, але той старт стаў самым запамінальным. Безумоўна, нават у тым юным узросце я набыла вопыт і ўпэўненасць у сабе. Я заматывавалася на новыя перамогі і ўзмоцненыя трэніроўкі.

Ваша суперніцтва з Русланай Рашкаван і Эльвірай Герман бярэ пачатак яшчэ з юнацкага ўзросту і працягваецца да гэтага дня. Што ты можаш сказаць пра вашу канкурэнцыю?

Эльвіра з Русланай пачалі канкурыраваць раней. Я спачатку бегала гладкі спрынт. Да іх я падцягнулася, можна сказаць, непасрэдна пасля пераезду ў Мінск. У жыцці мы добра маем зносіны, трэніруемся ў адной групе, сябруем і падтрымліваем адзін аднаго. З Русланай мы знаёмы з самага дзяцінства, нават у адзін садок разам хадзілі.


Былі ў тваёй спартыўнай кар’еры і глабальныя перамены, напрыклад, пераезд у Мінск, дзе цяпер твая падрыхтоўка праходзіць пад кіраўніцтвам заслужанага трэнера СССР і Беларусі Віктара Мікалаевіча Мяснікова. Як прыйшло такое рашэнне?

- Ініцыятарам пераезду больш быў Віталік. На той момант мы ўжо былі жанатыя. Не ўсё атрымлівалася ў мяне тады, вынік не ішоў. Так і прыйшло рашэнне аб змене месца жыхарства і трэнера. Віталік пагаварыў з Віктарам Мікалаевічам, і ён з радасцю згадзіўся ўзяць нас дваіх. Гэта здарылася, напэўна, тры гады таму. Я не шкадую аб пераездзе. Тут мне ўсё вельмі падабаецца і галоўнае, што вынікі сталі расці.

Ваша трэніровачная група досыць вялікая, і ты трэніруешся разам са сваімі саперніцамі. Што для цябе гэта значыць, і як ты да гэтага ставішся? Табе прасцей бачыць падрыхтоўку Элі і Русланы, матывавацца і зараджацца суперніцтвам або сустракацца непасрэдна на дарожцы ў рамках спаборніцтваў?

- Наш трэнер надае дастатковую ўвагу кожнаму свайму падапечнаму, таму мяне ніколькі не бянтэжаць сумесныя трэніроўкі з Элей і Русланай. Вельмі часта на трэніроўках мы ўсе разам бегаем пад стрэл са старту. У прынцыпе, калі ты на трэніроўках бяжыш у такой кампаніі, бясспрэчна ёсць стымул расці і ёсць за кім цягнуцца. Але ў любым выпадку, кожны трэніруецца для сябе і сваіх дасягненняў, мы не глядзім адзін на аднаго.

Мінулы год выдаўся для цябе, напэўна, пакуль што самым паспяховым. На летнім маладзёжным чэмпіянаце Еўропы ты заняла шостае месца, перапісала свой асабісты рэкорд на 100-метроўцы з бар’ерамі – 13.18, а зімой прадоўжыла прыбаўляць і ўстанавіла асабістае дасягненне на дыстанцыі 60 метраў з бар'ерамі – 8.19. Раскажы, што прывяло цябе да такіх вынікаў і якая была зроблена работа?

- У першы год пасля пераходу да Віктара Мікалаевіча я толькі ўцягвалася. І хай вынік прыстойна вырас, трэніроўкі мне даваліся не зусім лёгка. Арганізм адаптаваўся да новых нагрузак, іншай працы. На другі год стала значна лягчэй. Вынік не прымусіў сябе чакаць. Вялікая праца была праведзена ў мінулым годзе, і яе плады выліліся ў мае асабістыя рэкорды. Добрую працу мы прарабілі на трэніровачных зборах у Турцыі, Партугаліі і Славакіі, дзе былі створаны ўсе паўнавартасныя ўмовы для трэніровачнага працэсу. Асноўным стартам, вядома, у летнім сезоне мінулага года мы вылучалі моладзевы чэмпіянат Еўропы, дзе я заняла шостае месца. Як цяпер памятаю той забег. Думаю, многія пра нас тады казалі: “Тры беларускі і трое ў фінале”. Вядома, хваляванне прысутнічала, але пасля фінішу прыйшло ўразуменне, што Эльвіра стала першай, што я і Руслана паказалі добрыя вынікі. Гонар за краіну перапаўняў..


Ці адчуваеш у сабе сілы і ўпэўненасць, што ёсць яшчэ куды прыбавіць, і як лічыш, за кошт чаго ты магла б бегчы хутчэй?

- Вядома, я адчуваю і ведаю, што мне ёсць куды прыбаўляць. Ёсць памылкі ў тэхніцы, якія можна выправіць, і прыстойна палепшыць існуючы вынік. Пераадоленне бар’ера, звядзенне над бар'ерам – тое, на што мы зараз робім акцэнт і чаму ўдзяляем увагу. Вядома, таксама можна паляпшаць за кошт хуткасці, але ў любым выпадку, бар’ерны бег – тэхнічны від, і яна з'яўляецца асноўнай.

Твой муж Віталь Парахонька – лідар беларускай зборнай у бар'ерным спрынце. Скажы, калі ласка, як вы адзін аднаго матывуеце, падтрымліваеце, настройваеце, і ці дапамагаеце адзін аднаму словам і справай у трэніровачным і спаборніцкім працэсах?

- Вядома, мы заўсёды падтрымліваем адзін аднаго. Калі ляціць Віталік, то мы заўсёды з ім на сувязі. Калі я на якім-небудзь міжнародным старце – мой муж заўсёды ў курсе ўсіх навін. Падтрымка важная і ў тыя моманты, калі ў каго-небудзь нешта не атрымліваецца.


Так здарылася ў вашым жыцці, што вы трэніруецеся пад кіраўніцтвам розных трэнераў. Раскажы, як ты паставілася да пераходу Віталіка да новага настаўніка? Ці дзеліцца з табой муж якімі-небудзь навінамі ў яго падрыхтоўцы?

- Перайсці да іншага трэнеру – выбар Віталіка. Я яго заўсёды падтрымліваю. Ён захацеў нешта змяніць у сваім жыцці, падрыхтоўцы, трэніровачным працэсе – ён гэта зрабіў. На мне яго пераход ніяк не адбіўся. Бо цяпер закрыты межы, ён трэніруецца па плане ў Мінску. Калі ён просіць паглядзець, зняць на відэа яго, засячы – я заўсёды яму дапамагаю ў гэтым.

На сённяшні дзень спаборніцкі сезон у розных відах спорту ва ўсім свеце пастаўлены на паўзу. Раскажы, як вы перажываеце гэты няпросты час, як праходзяць твае трэніроўкі? Колькі разоў на тыдзень трэніруешся і колькі працягваецца працэс?

Мне здаецца, што цяперашняя сітуацыя на трэніровачным працэсе беларусаў ніяк не адбілася. Мы працягваем трэніравацца. У нас ёсць выдатная база, манеж і стадыён. Калі ідзе дождж, то няма праблем паставіць у манежы дзесяць–адзінаццаць бар’ераў і працягваць падрыхтоўку. Тут жа ёсць аднаўленчы цэнтр, лазні, якія працягваюць функцыяніраваць. Трэніровачны графік застаўся ранейшым, як і раней, у чацвер і ў нядзелю мы адпачываем, у сераду і ў суботу пасля трэніровак ідзем у лазню. Калі казаць пра спаборніцкі сезон, то, вядома, хочацца ўжо выйсці на старт. Але цяпер закладваем базу, а ў жніўні на чэмпіянаце Беларусі плануем выступаць у поўным складзе. Спадзяемся, што не адменяць усе рэспубліканскія старты, за кошт якіх плануем разбегвацца ў сезоне. Абароты не змяншаем, узмоцнена трэніруемся.


Што можаш сказаць пра перанос Алімпійскіх гульняў на 2021 год? Ці разглядаеш гэтую сітуацыю як станоўчую для сябе і як думаеш, да наступнага лета ці зможаш быць больш канкурэнтаздольнай і прыблізіцца да запаветнага нарматыву (12.84)?

- Калі казаць наогул пра дадзеную сітуацыю, то лічу, што перанос Алімпійскіх гульняў – правільнае рашэнне. Нельга ставіць пад небяспеку спартоўцаў усяго свету. Для мяне гэта вялікі плюс. З кожным годам я раблюся мацней і прыбаўляю ў выніках. У наступным годзе, вядома, я планую выконваць нарматыў і кваліфікавацца на Алімпійскія гульні. Я думаю, што мне гэта па сілах. Будзем працаваць і імкнуцца.

Як лічыш, хто з сусветных бар’ерыстак стане пераможцай Гульняў, а хто прызёрамі? Якія вынікі пакажуць дзяўчыны?

Складана казаць пра тое, хто з дзяўчат стане пераможцай і прызёрамі. Вынікі ў свеце цяпер вельмі высокія і досыць шчыльныя. Я думаю, што пераможца дакладна выбяжыць з 12.40, а прызёры з 12.50. Асноўны тон цяпер задаюць амерыканкі, але бар’еры – тэхнічны від, і ўсякае можа здарыцца па ходзе забегу.


Якія якасці важныя для бар’ерыста, каб паказваць вынікі еўрапейскага і сусветнага ўзроўня? Што можаш сказаць пра псіхалагічны і маральны настрой?

- Безумоўна, трэба быць хуткасным, тэхнічным. Не менш важна каардынацыя ў такім відзе, як бар’ерны бег. Калі казаць пра маральныя і псіхалагічныя якасці, то моцным духам, як і любы спартсмен, каб упэўнена сябе адчуваць у прысутнасці супернікаў і не баяцца бар’ераў на сваім шляху. Калі казаць пра падрыхтоўку, то ў Еўропе многія спартсмены любяць сілавую падрыхтоўку. Мы, напрыклад, больш бегаем і скачам на трэніроўцы, выконваем практыкаванні з гумай. Вядома, робім штангу, але не на ёй акцэнт у падрыхтоўцы.

Пагаворым крыху пра твае будні. Раскажы, калі ласка, як праводзіш свой вольны час і як аднаўляешся пасля трэніровак?

Двойчы на тыдзень я хаджу ў лазню. Калі ёсць вольны час, то люблю чытаць кнігі ці складаць мазаіку. Віталік, напрыклад, аддае перавагу адпачываць за гульнёй у прыстаўку. Кожны адпачывае па-свойму і так, як яму па душы. Таксама, вядома, любім пешыя прагулкі, часам ездзім на прыроду, напрыклад, на Мінскае мора, прагульваемся па лесе ў кампаніі нашых сяброў – малатабойцаў Насці і Сяргея Каламойцаў, наведваем кінатэатры.

Што можаш сказаць пра сваё харчаванне: выконваеш якія-небудзь дыеты або ясі тое, што душы заўгодна? Якая ў вас з мужам любімая страва?

- Калі казаць пра нашу любімую страву, то гэта макароны па-флоцку. Стараемся прытрымлівацца правільнага харчавання, не налягаць на салодкае. Калі рыхтуем нешта, то варым, запякаем, без вялікай колькасці алею. Не скажу, што мы адмаўляемся ад фаст-фуда зусім, пасля спаборніцтваў можам сабе дазволіць, але ўсё ў меру.


Раскажы пра сваё стаўленне да допінгу: ці важна табе разумець, што ты спаборнічаеш з чыстымі спартсменкамі?

- Я прыхільнік чыстага спорту. Лічу, што ўсе павінны быць у роўных умовах. Несправядліва спаборнічаць з тым, хто ўжывае забароненыя рэчывы. І, у першую чаргу, гэта ганіць гонар і годнасць спартсмена, яго каманды і краіны. Трэба быць сумленным у адносінах да суперніка і, безумоўна, у адносінах да самога сябе.

Што можаш пажадаць тым, хто толькі пачынае свой спартыўны шлях?

Хочацца пажадаць спартсменам не ленавацца. Знаходзіць матывацыю ва ўсім і трэніравацца не пакладаючы рук. Не хвалявацца, калі нешта не атрымліваецца, а працягваць верыць у сябе і ў сваю справу. Сёння не атрымалася штосьці, заўтра абавязкова будзе лепш. Спорт – гэта здароўе. І калі вы любіце яго, то працягвайце займацца ім, нягледзячы ні на што.

КАЛЕНДАРЬ МЕРОПРИЯТИЙ
ИНФОРМАЦИОННЫЕ ПАРТНЕРЫ